Od października na świecie wydano 710 mld USD na czystą energię

Na całym świecie wydatki na czystą energię zabudżetowane przez rządy w odpowiedzi na kryzys Covid-19 wzrosły o 50% w ciągu ostatnich pięciu miesięcy. Wynoszą obecnie ponad 710 miliardów USD. Jednak jak zaznacza IEA (Międzynarodowa Agencja Energetyczna) istnieją niepokojące dysproporcje między regionami. Zdaniem agencji rozwój eko inwestycji takich jak m. in. zielony transport publiczny hamuje w wielu krajach m. in. nadmierna biurokracja.

Zabudżetowana olbrzymia kwota wydatków jest o ponad 40% większa niż globalne wydatki ekologiczne zawarte w pakietach stymulacyjnych, które rządy uchwaliły po światowym kryzysie finansowym w 2008 roku. Większość tych wysiłków ma na celu zachowanie ścieżki dekarbonizacji, do uzyskania zerowej emisji netto do 2050 r. Najwięcej na energię odnawialną wydają państwa wysokorozwinięte.

W gospodarkach wschodzących i rozwijających się łączna kwota środków budżetowych przeznaczonych na rozwój i promocje źródeł zielonej energii wynosi jedną dziesiątą kwoty tego co w gospodarkach zaawansowanych. To zdaniem co odzwierciedla ich bardzo różne warunki finansowe i gospodarcze.

52 mld USD – dziesięć razy mniej niż kraje rozwinięte

W gospodarkach wschodzących i rozwijających się do końca 2023 r. zaplanowano około 52 mld USD wydatków na zrównoważoną gospodarkę, czyli znacznie mniej niż potrzeba na ścieżce do zerowej emisji netto do 2050 r. Jest mało prawdopodobne, aby różnica ta zmniejszyła się w najbliższym czasie, ponieważ rządy dysponujące już ograniczonymi środkami fiskalnymi stoją teraz przed wyzwaniem utrzymania przystępności cenowej żywności i paliw dla swoich obywateli w obliczu gwałtownego wzrostu cen towarów po inwazji Rosji na Ukrainę.

– Kraje, w których czysta energia jest w centrum planów odbudowy gospodarki, deklarują realny cel osiągnięcia zerowej emisji netto do 2050 r., ale trudne warunki finansowe i gospodarcze osłabiły zasoby publiczne w większości pozostałych części świata. Współpraca międzynarodowa będzie niezbędna do zmiany trendów inwestycyjnych na te wspierające czystą energię, zwłaszcza w gospodarkach wschodzących i rozwijających się, gdzie zapotrzebowanie jest największe – powiedział Fatih Birol, dyrektor wykonawczy IEA.

Część zielonych projektów może zostać opóźniona

Jednak zdaniem IEA należy pamiętać, że nawet w gospodarkach rozwiniętych istnieje ryzyko, że niektóre fundusze celowe nie dotrą na rynek w przewidywanym terminie. Opóźnienia w tworzeniu programów rządowych (takich jak choćby dopłaty do zakupu aut elektrycznych, czy wsparcie inwestycji w sieci punktów ładowania), ciągłe zakłócenia łańcucha dostaw, braki siły roboczej i niepewność finansowa może wyhamować i opóźnić część projektów. Ponadto środki skierowane do konsumentów – takie jak zachęty do modernizacji budynków i pojazdów elektrycznych – mają trudności z dotarciem do szerszego grona odbiorców z powodu problemów, takich jak biurokracja i brak informacji.

Biurokracja przeszkodą we wdrażaniu czystej energii

– Rządy, które potrafią zlikwidować biurokrację i szybko wprowadzić skuteczne programy, będą tymi, które będą czerpać korzyści i pozycjonować się w powstającej nowej globalnej gospodarce energetycznej – powiedział dr Birol.

Rosnące ceny paliw kopalnych, które zostały zaostrzone przez rosyjską inwazję na Ukrainę, zmusiły rządy zarówno do podjęcia natychmiastowych środków w celu uczynienia energii bardziej przystępną cenowo, jak i do zbadania wysiłków na rzecz zmniejszenia zależności od paliw kopalnych.

Więcej pieniędzy na zielony transport

IEA zwraca uwagę, że wiele najbardziej skutecznych inicjatyw, które pomagają w zmniejszaniu zapotrzebowania na ropę i gaz – takie jak instalowanie pomp ciepła i rozszerzanie wykorzystania transportu publicznego, ścieżek rowerowych i szybkiej kolei – jak dotąd nie otrzymały jeszcze wymaganego poziomu wsparcia rządowego.

Jednak IEA szacuje, że pieniądze zabudżetowane, które zostały przeznaczone na wydatki przed 2023 r., mogą wesprzeć zrównoważone inwestycje o wartości ponad 1,6 biliona USD, generując wyższy wkład sektora prywatnego.

źródło: na podstawie materiałów IEA (Międzynarodowej Agencji Energetycznej)